Internetcriminelen gaan steeds gewiekster aan het werk. Nu NextGen antivirussoftware op grote schaal zijn intrede doet, lijkt men te vervallen tot waar het ooit allemaal mee begon: spam. Net zoals we het van oudsher kennen, gaan mails vluchtig in het rond om je zo te verleiden om op een derde webpagina jouw gegevens achter te laten. Het verschil met vroeger? Cybercriminelen gaan steeds professioneler aan het werk.
Volledige BBC-website nagemaakt
Neem bijvoorbeeld een recente scam waarbij op grote schaal een vals BBC-nieuwsbericht werd rondgezonden. Niet vanaf een vreemd mailadres dat afkomstig lijkt te zijn uit Nigeria, wel van echte en betrouwbare mailaccounts die uiteraard werden gehackt. De mail zag er professioneel uit en de website waarop men terechtkwam leek als twee druppels water op de echte BBC-website.
Daar was men vervolgens lovend over een Bitcoin loophole waarmee iedereen een miljonair zou worden. Uiteraard werd doorverwezen naar een derde website. Het leek als twee druppels water op een echte Bitcoin Robot, maar zij die erin investeerden zagen het geld verdwijnen naar een vreemde rekening om nooit van die buitenlandse vakantie terug te keren.
Nepnieuws om betrouwbaarheid te verkrijgen
Het moet de favoriete benaming zijn van ene Donald Trump: fake news. Hij hekelde zelf de invloed van nepnieuws op de publieke opinie en het zou zelfs een belangrijk instrument zijn voor buitenlandse inmenging. Ook cybercriminelen weten dat en trachten niet alleen aan de hand van spoofing maar ook via fake news mensen te overtuigen van hun betrouwbaarheid. Om vervolgens ongemeen hard toe te slaan.
In Engeland kregen onder andere Richard Branson en BBC-journalist Martin Lewis er al mee te maken. In België werd het gezicht van ex-topwielrenner Eddy Planckaert misbruikt. En in Nederland zijn het onder andere Humberto Tan en John de Mol wiens gezichten gebruikt werden voor nepadvertenties. Het toont aan hoe cybercriminelen via nepnieuws betrouwbaarheid trachten te verkrijgen om zo sneller en efficiënter grote sommen geld met de noorderzon te laten verdwijnen.
Europa wil meer doen om nepnieuws tegen te gaan
Onderzoekers legden in 2018 nog het netwerk van dergelijke internetoplichters bloot. Zij blinken uit in het verzinnen van berichten over bekende personen en ze maken steevast gebruik van misleidende websites die vaak als twee druppels water op hun echte broertjes lijken. Onder andere tv-bbc.com, breaking-cnn.com en fox-news24.com blijken populair te zijn. Het bijzonderste is dat de verspreiders via een uitgebreid netwerk handelen, maar over het algemeen uit Ghana afkomstig lijken te zijn. Het maakt het moeilijk om binnen de eigen landsgrenzen op te treden.
Daarom grijpt Europa nu in. Begin 2018 stelde de Europese Commissie immers nog een programma op om nepnieuws te bestrijden. Het programma focust voornamelijk op het preventief tegengaan van inmenging met betrekking tot de Europese verkiezingen van 2019. Het focust voornamelijk op sociale media, waar het voor een snellere sluiting van valse accounts moet zorgen. Een hachelijke onderneming, zo blijkt. Laat staan dat het op grote schaal kan worden toegepast.
De populariteit van nepnieuws verbaast experts niet
Alles heeft natuurlijk te maken met de persoonlijke verrijking. Vroeger had men daar malware voor, tegenwoordig hoopt men jou zelf aan het werk te zetten. En dat tonen ook de cijfers aan.
Ongeveer 45% van alle mails die verzonden worden, zouden spam zijn. Gelukkig gaat het in ruim 36% van de gevallen om advertenties, hoewel 75% van de bedrijven jaarlijks te maken krijgen met phishing mails. Het feit dat net bedrijven hun cyberveiligheid de laatste jaren een upgrade bezorgden, toont aan dat cybercriminelen vooral op zoek zijn naar andere manieren om hun slachtoffers op te lichten.
Daarvoor vallen ze terug op de minst efficiëntste manier van oplichting: spam. Maar de tijd dat je mails boordevol hoofdletters en spelfouten kreeg, behoort echter tot het verleden. De mails zien er steeds betrouwbaarder uit, waardoor hun slaagkans de hoogte in wordt gestuwd. Wanneer het ook nog eens een bekende is die de mail lijkt verzonden te hebben, indien webpagina’s net echt lijken en wanneer nepnieuws alles ook nog eens lijkt te bevestigen, is het niet eens zo gek dat dergelijke scams monsterbedragen incasseren.